نخست وزیر جاستین ترودو این هفته به اجلاس سران ناتو در لیتوانی می رود، زیرا کانادا نقشی بزرگ در دو بحث مهم خواهد داشت که یکی گسترش عضویت در ناتو و دیگری تلاش برای تمرکز مجدد بر دفاع جمعی است.
ترودو قرار است روز دوشنبه با رهبران لتونی دیدار کند و روز سه شنبه برای اولین روز از نشست ناتو راهی پایتخت لیتوانی شود.
در نشست سال گذشته در مادرید، سران ناتو روسیه را به عنوان «مهمترین و مستقیمترین تهدید برای امنیت متحدان و صلح و ثبات در منطقه یورو-آتلانتیک» معرفی کردند.
این امر پس از نشستی در بروکسل در مارچ 2022 اتفاق افتاد که در آن، سران توافق کردند چهار گروه نبرد چند ملیتی جدید را در جناح شرقی بلغارستان، مجارستان، رومانی و اسلواکی مستقر کنند و به گروههای استونی، لتونی، لیتوانی و لهستان اضافه کنند.
این ائتلاف، پیش نویس طرح دفاعی جدیدی را تهیه کرده است که از رهبران خواسته می شود در ویلنیوس آن را تایید کنند؛ طرحی که به عنوان بازگشت به موضع جنگ سرد توصیف می شود.
راب بائر، رئیس کمیته نظامی ناتو، در یک نشست خبری در روز 3 جولای به رسانه ها گفت که طرح دفاعی جدید به سه بخش تقسیم می شود: منطقه جنوب شرقی شامل مدیترانه و دریای سیاه، منطقه مرکزی از بالتیک تا آلپ، و منطقه شمال و اقیانوس اطلس.
تنها حدود یک سوم اعضای ناتو به هدف توافق شده مبنی بر صرف دو درصد از تولید ناخالص داخلی خود در امور دفاعی دست یافته اند. کانادا حدود 1.3 درصد از تولید ناخالص داخلی خود را صرف امور دفاعی می کند و هیچ برنامه ای برای رسیدن به هدف فعلی ندارد. آنیتا آناند وزیر دفاع تاکید کرد که کمک های کانادا در دفاع از اوکراین و رهبری آن در قالب رهبری یک گروه جنگی ناتو در لتونی مهم تر است.
ترودو قبل از شرکت در نشست ناتو قرار است روز دوشنبه در جلساتی با رئیس جمهور لتونی، ادگارس رینکوویچ، و نخست وزیر آن، کریشیانیس کاریوش شرکت کند. همچنین انتظار می رود ترودو با اعضای نیروی ارتش کانادا که در ماموریت خارج از کشور خود هستند، دیدار کند.
سران ناتو در ویلنیوس همچنین وضعیت سوئد و اوکراین را که درخواست پیوستن به ناتو را دارند، بررسی خواهند کرد. مذاکرات لحظه آخری با هدف کسب موافقت ترکیه و مجارستان برای عضویت سوئد موفقیت آمیز نبوده است. فنلاند اخیرا در اپریل به ناتو پیوست.
ترودو بارها اعلام کرده است که کانادا از عضویت اوکراین «در صورت مهیا بودن شرایط» حمایت میکند.