خانواده‌های جانباختگان پرواز پی اِس ۷۵۲ هواپیمایی اوکراین روز چهارشنبه در تورنتو گرد هم آمدند تا از چهار کشوری که علیه ایران شکایت کرده‌اند و گفته‌اند که هواپیما در ژانویه ۲۰۲۰ عمداً سرنگون شده است، حمایت کنند.
حامد اسماعیلیون که همسر و دختر 7 ساله خود را در این حادثه از دست داده است، شکایت همزمان دولت ایران از کانادا را «پروپاگاندا» دانست.
این خانواده ها که در کتابخانه مرکزی نورث یورک جمع شده بودند، اعلام کردند که بیش از سه سال است که به دنبال عدالت هستند.
کانادا، انگلیس، سوئد و اوکراین رسما روز چهارشنبه علیه ایران به دلیل «سرنگونی عمدی» هواپیما به دیوان بین المللی دادگستری (لاهه) شکایت کردند. 55 شهروند کانادایی و 30 مقیم دائم در میان 176 مسافر این پرواز بودند.
این کشورها در بیانیه مشترک روز چهارشنبه اعلام کردند: «اقدامات حقوقی امروز نشان دهنده تعهد تزلزل ناپذیر ما برای دستیابی به شفافیت، عدالت و پاسخگویی برای خانواده های جانباختگان است.»
حامد اسماعیلیون، شهروند ایرانی-کانادایی که نماینده انجمن خانواده جانباختگان پرواز پی اِس 752 است، گفت: «تا زمانی که حقیقت و عدالت در این مورد مشخص نشود، به هیچ وجه بر سر پرداخت غرامت توافق نخواهیم کرد. دولت ایران از مسافران بی دفاع هواپیمای اوکراینی به عنوان سپر انسانی برای تحقق خواسته های سیاسی خارجی استفاده می کند.»
این چهار کشور در شکایت خود از دیوان بین‌المللی دادگستری درخواست کردند که سپاه پاسداران هواپیمای اوکراینی را به‌طور غیرقانونی سرنگون کرده و باید عذرخواهی کند. آنها همچنین خواستار غرامت برای خانواده های جانباختگان شدند.
ملانی جولی وزیر امور خارجه در توییتر نوشت: «ایران باید پاسخگوی اقدامات خود باشد و ما به مبارزه برای شفافیت، پاسخگویی و عدالتی که شایسته خانواده‌های جانباختگان است، ادامه خواهیم داد.»
ایران اواخر ماه گذشته شکایتی را علیه کانادا در دیوان بین المللی دادگستری سازمان ملل تنظیم کرد.
تهران در شکایت خود که در 28 جون توسط دیوان بین‌المللی دادگستری تنظیم شد، استدلال کرد که کانادا موظف است به مصونیت قضایی که ایران بر اساس قوانین بین‌المللی از آن برخوردار است، احترام بگذارد. در این شکایت آمده است که کانادا همچنین نباید احکام خارجی یا دعاوی مدنی را در پرونده های تروریسم مرتبط با ایران به رسمیت بشناسند و حق تصرف اموال ایران را برای اجرای چنین احکامی ندارد.
پرواز پی اس 752 در تاریخ 8 ژانویه 2020 از تهران به کی‌یف اوکراین در حرکت بود که بلافاصله پس از برخاستن از زمین سرنگون شد. همه سرنشینان هواپیما کشته شدند و سن آنها بین 1 تا 74 سال بود.
بر اساس گزارش ها، دادگاهی در ایران امسال فرمانده پدافند هوایی را که گفته می شود مسئول سرنگونی هواپیما بوده به 13 سال حبس محکوم کرد. اما کشورهایی که این پرونده را به دادگاه جهانی لاهه برده اند، این محاکمه را «یک محاکمه ساختگی و مبهم» خواندند.
