با وجود کاهش نرخ تورم توسط بانک مرکزی کانادا ، نرخ بهره نه تنها کاهش نیافته بلکه درصدد افزایش میباشد و مردم خواستار توجیح این مسئله از سوی دولت هستند.
نرخ تورم کانادا پس از چند سال پر تلاطم به محدوده هدف بانک مرکزی رسیده است. گزارشات مرکز آمار کانادا حاکی از آن است که تورم نسبت به اوج ۸.۱ درصدی خود در تابستان گذشته حالا به ۲.۸ درصد رسیده و دچار کاهش جشمگیری شده است.
این نرخ همان محدوده یک تا سه درصدیای است که وزیر دارایی مدتها از آن صحبت میکرد. «کریستینا فریلند» حالا به خواسته خود رسیده و میگوید که کانادا پایینترین نرخ تورم را در میان کشورهای گروه هفت را دارد.
با این حال، علیرغم کاهش این نرخ، به نظر میرسد که بانک مرکزی همچنان در حال مبارزه با تورم است و ظاهرا نرخ بهره به این زودیها کاهش نخواهد یافت. این بانک در اوایل ماه جاری نرخ بهره اصلی خود را مجددا افزایش داد و آن را به پنج درصد رساند. نرخ تورم در آن زمان ۳.۴ درصد بود. با اینکه «تیف ماکلم»، رئیس بانک مرکزی در تصمیمگیری خود اعلام کرد که این اقدام برای کاهش تورم بوده است، اما احتمالا بانک مرکزی در صورت نیاز مجددا نرخ بهره را افزایش خواهد داد.
چرا با وجود کاهش تورم، نرخ بهره همچنان ممکن است افزایش پیدا کند؟
با این وجود، با توجه به پیشرفتهایی که اخیرا در تورم حاصل شده است، اقدامات اخیر بانک مرکزی کمی گیجکننده به نظر میرسد. بسیاری از افراد از خود میپرسند: «چرا با وجود کاهش تورم، نرخ بهره همچنان ممکن است افزایش پیدا کند؟» اما لازم است بدانید که اقتصاددانان متعقدند این اقدام ممکن است بین یک تا دو سال طول بکشد تا تاثیر خود را بر اقتصاد نشان دهد.
یکی از عناصر کلیدی پاسخ به این سوال تعهد بانک مرکزی برای رسیدن به میانگین محدوده هدف است. بانک مرکزی با قاطعیت تمام اعلام کرده که هدفش تورم دو درصدی است، نه کمتر و نه بیشتر.
اما جالب است بدانید که پیشبینیهای اخیر بانک مرکزی حاکی از آن است که پیشرفت ثابتی که سال گذشته در زمینه تورم ایجاد شده به زودی متوقف خواهد شد. بر همین اساس، این بانک در حال حاضر انتظار دارد که نرخ تورم در کشور تا سال آینده دوباره به سه درصد برسد و تا اواسط سال ۲۰۲۵ به دو درصد کاهش پیدا کند. این بدان معناست که نرخ تورم با شش ماه تاخیر به سطح مورد نظر بانک مرکزی خواهد رسید. بانک مرکزی هم آخرین افزایش نرخ بهره خود را تا حدی با اشاره به همین پیشبینی توجیه کرد. به همین دلیل هم میتوان گفت تا اطلاع ثانوی شاهد کاهش نرخ بهره نخواهیم بود.
اقتصاددانان بخش خصوصی هم در این بین پیشبینی کردهاند که بازگشت تورم به نرخ دو درصد چالشهای خاص خودش را خواهد داشت و با مشکلاتی همراه خواهد بود. دلیل این مسئله هم این است که معیارهای اصلی تورم هنوز بالا هستند. قیمت بنزین تا کنون عامل اصلی کاهش تورم بوده و قیمت دیگر اقلام ضروری همچنان به سرعت در حال افزایش است. جالب است بدانید که اگر کاهش قیمت بنزین نبود، نرخ تورم در کانادا در ماه جاری به چهار درصد هم میرسید.
افزایش مجدد نرخ بهره در کانادا
البته گفتنی است که دو معیار اصلی بانک مرکزی کانادا که هنوز هم به دقت توسط این بانک زیر نظر هستند آنقدرها هم کاهش پیدا نکردهاند و به همین دلیل است که این بانک اعلام کرده است افزایش نرخ بهره همچنان در دستور کار خواهد بود.
این رویکرد تهاجمی بانک مرکزی، به ویژه از سوی انجمنهای کارگری و اقتصاددان چپگرا که افزایش نرخ بهره را مجازاتی برای کارگران خواندهاند، بدون واکنش نبوده است. روشن است که نرخ بهره بالاتر باعث کاهش سرعت رشد اقتصاد میشود و در نهایت بسیاری از افراد ممکن است در پی آن شغل خود را از دست بدهند. علاوه بر آن، صاحبان خانهای که وام مسکن با نرخ بهره متغیر یا ثابت دارند نیز تحت تاثیر قرار خواهند گرفت.
«بنجامین تال»، معاون اقتصاددان ارشد بانک CIBC روز جمعه در یادداشتی در این باره گفت: «اگر به بانک مرکزی کانادا بگویید که بین تورم و رکود اقتصادی یکی را انتخاب کند، قطعا با رکود پیش خواهد رفت. دلیل این مسئله هم این است که بانکهای مرکزی تجربه و ابزارهای زیادی برای مبارزه با رکود دارند، اما افزایش تورم بدترین کابوسشان است.»
بانک مرکزی کانادا هم بارها در گزارش سیاستهای پولی خود اعتراف کرده است که تصمیمات سوگیرانهای داشته، اما با توجه به نرخ قبلی تورم بیشتر از رکود اقتصادی، نگران افزایش سطح انتظارات مردم نسبت به تورم است. به گفتهی تال، یکی از دلایل افزایش نرخ بهره مجدد بانک مرکزی در ماه جاری همین بوده است، اما با وجود رشد نزولی اقتصاد، بالاخره مجبور به عقبنشینی خواهد شد.
او در نهایت گفت: «بانک مرکزی کانادا ممکن است در ماه سپتامبر مجددا نرخ بهره خود را افزایش دهد، اما مواضع ضد تورم به زودی آنقدر زیاد خواهند شد که مجبور به عقبنشینی خواهد بود.»